رموزی کوچک از کثیفی طناب
نوشته: Lee Lang
ترجمه: حسین صالحی- مربی درجه ۳ سنگنوردی و برف و یخ
ضرب المثل قدیمی که می گوید: کسی که پا بر روی طناب میگذارد، مست است. اما این مثل معنای تازهای در سمپوزیم بین المللی امداد فنی سال ۲۰۱۰(ITRS) به خود گرفت. همه ما از این موضوع که آلودگی باعث کاهش استحکام طناب میشودآگاهیم.احتمالاً سنگریزه و شنهای درون بافت طناب به خاطر کششهای طناب و بازگشت به حالت اول در حین استفاده باعث بریدهشدن رشتههای طناب میشود. اما به چه میزان آلودگی باعث آسیبدیدن و کاهش مقاومت طناب میشود؟ مطالعات ارایه شده ما در این مورد صورت گرفته و بر اساس نتایج بدست آمده سنگنوردان میبایست ابزارهای خود را مورد بازرسی مجدد قرار دهند. اگر چه این بررسی بصورت چشمی و در عملیات امداد صورت گرفت، ولی میتوان نتایج آن را براحتی در مورد صعودها و سنگنوردی معمول نیز تعمیم داد. طنابچه اتوبلوک (پروسیک) ۸ میلیمتر در آب آلودهای که حاوی شن نیز بود قرار داده شد و رها شد تا خشک شود. سپس به آرامی تحت نیروی ۵۰۰۰ پوندی (حدوداً ۲۲۵۰ کیلوگرم) که مشابه شرایط استفاده از طناب طی عملیات نجات بود قرار گرفت. آزمایش نشان داد که پس از یک بار آلوده شدن و در معرض فشار قرار گرفتن طناب٬ تقریباً ۲۰٪ از مقاومت طناب کاسته میشود. بعد از انجام ۸ مرحله حدودا ۴۰٪ مقاومت طناب کاهش یافت.
چهل درصد! بسیاری از سنگنوردان از طنابهای ۶ میلیمتری که تحمل آنها حدوداً ۲۰۰۰ پوند(حدود۹۰۰کیلوگرم)است برای کارگاه استفاده میکنند. طبق پژوهش ITRS مقاومت طنابچهی آلودهی ۶ میلیمتری در حدود ۱۲۰۰ پوند (تقریباً ۵۵۰ کیلوگرم) است. حالتی را فرض کنید که فردی با وزن تقریبی ۱۶۵ پوند (۷۵ کیلوگرم) که ۵ متر از کارگاه بدون میانی صعود کرده است و بر روی کارگاه پاندول شود، در این صورت نیروی وزنی معادل ۱۸۰۰ پوند(تقریباٌ ۸۱۵ کیلوگرم) تولید خواهد شد. کارگاهی که به درستی در جهت سقوط تنظیم نشده امکان دارد به سبب نیروی این پاندول پاره و کنده شود.
چندبار پیش آمده که به طناب و یا تسمههای خود کاملاً توجه کرده باشید؟ آیا تسمهها و یا طنابچههای شما هم مثل من از حلقهی ابزار هارنس تان (صندلی صعود) آویزان است؟ چند بار بر روی آنها نشستهاید و باعث شدهاید که خاک و شن ریزه وارد آنها شود؟ چند بار پیش آمده که شما طناب خود را بر روی زمین خاکی پای دیواره پرتاب کنید؟ مدیر کیفیت شرکت بلک دیاموند (Black Diamond)، Kolin Powick بعضی از طنابهای کارکردهی ۹.۴ میلیمتر معمولی را مورد آزمایش قرار داده و دریافته است که قسمتهای انتهایی طناب که بیشتر در معرض آلودگی قرار دارند، بر اثر نیروی ۱۱۰۰ تا ۱۳۰۰ پوند (۵۰۰ تا ۵۹۰ کیلوگرم) از هم گسیخته میشوند!
(www.blackdiamondequipment.com/en-us/journal/mountain/all/qc-labretiring- old-ropes-en-gb-en-eur)
توصیه من به صعود کنندگان اینست که در مورد زمان کنار گذاشتن طناب و تسمه و دیگر وسایل خود که دارای بافت هستند تجدید نظر کنید. آلودگی باعث فرسایش طنابها بیش از مقداری که تا کنون تصور میکردهایم میشود. Lee Lang 20 سال کوهنوردی کرده است و یک عضو فعال از منطقه جستجو و نجات لامیر (Larimer County Search and Rescue) در کلرادو، یکی از مدیران انجمن ملی جستجو و نجات (National Association for Search and Rescue)، و ویرایشگر Wilderness SAR برای مجله فنی نجات میباشد. دیدگاه ارائه شده در این مقاله مرتبط با خود ایشان است و ارتباطی با نقطه نظرات سازمانها مربوطه ندارد.
ایمنی طناب
آیا شستن طناب باعث کاهش آسیب دیدگی طناب توسط آلودگی میشود؟ گروه تحقیقی آقای Lee Lang بر روی این موضوع در حال تحقیق هستند. اما به نظر او احتمالاً جواب منفی است! به احتمال زیاد شست و شو باعث می شود که آلودگی و شن ریزهها بیشتر به عمق هسته طناب نفوذ کنند و از طرفی صابون نیز میتواند به عنوان یک روان کننده عمل کند و نمیتواند شن ریزهها را پاک کند، چرا که آنها قابلیت حل شوندگی ندارند. پس بهتر است طناب خود را از ابتدا به دور از آلودگی قرار دهید و از آن مراقبت کنید. دیگر عواملی که باید در مورد آنها محتاط باشید:
آب. طنابها زمانی که خیس هستند حدودا ۳۰٪ از مقاومت خود را از دست میدهند. (زمانی که خشک میشوند به حالت اول باز میگردند و مقاومت خود را باز مییابند).
نور خورشید. قرار گرفتن طولانی مدت طنابها تحت تابش شدید خورشید باعث آسیب دیدن آنها میشود. میبایست طنابها و تسمههای خود را دور از تابش مستقیم نور خورشید نگهداری کنید.
گرمای ناشی از اصطکاک. براحتی میتواند طناب و یا تسمه را ذوب کند. بیشتر سنگنوردان ابزار فرود خود را بعد از فرود سریعاً جدا میکنند. اما آیا تا کنون به گرمای ایجاد شده به دلیل پایین دادن شما در کارابین و یا حلقهی فرودی که در انتهای مسیرهای اسپرت قرار دارند توجه کردهاید؟ فرود آمدن به جای پایین دادن باعث رفع این مشکل میشود و علاوه بر اینکه میتواند طول عمر حلقهی فرود را افزایش دهد.
اسیدها و سایر عوامل شیمیایی. اینها را از طنابها و تسمههای خود دور نگهدارید. سفیدکنندهها، آب اکسیژنه٬ اسید باطری باعث وارد شدن آسیب جدی به طناب میشود.
سلام مطالب عالی بود