گزارش پیمایش زمستانی خط الراس پسنده کوه تا قله علم کوه

گزارش پیمایش زمستانی خط الراس پسنده کوه تا قله علم کوه (نکوداشت استاد محمد نوری)

قلل تخت سلیمان و علم‌کوه در البرز غربی و منطقه کلاردشت قرارگرفته‌اند. بلندترین قله منطقه، علم‌کوه با ارتفاع ۴۸۵۰ متر و دومین قله بلند ایران است و بیشترین شهرت آن به سبب وجود دیواره‌ی شمالی و گرده آلمان‌هاست و از مسیرهای مختلف قابل صعود است .

مسیر انتخابی ما خط الراس پسنده کوه به علم کوه بود که در زمستان چالش‌برانگیز است ، این مسیر از دیرباز و دهه‌های قبل برای کسانی که به دنبال کارهای نو یا متفاوت بوده اند موردتوجه قرار گرفته است و در زمستان تلاش‌هایی بر روی این مسیر صورت انجام شده که کمتر موفق بوده است و تا آن جایی که بنده اطلاع دارم در سال‌های دور آقای اشتری و استاد محمد نوری و چند سال پیش زنده‌یاد آیدین بزرگی و پویا کیوان موفق شدند آن را به سرانجام برسانند.
کار ما در اصل کاری نو و تازه نبود، ولی از صعودهایی بود که حتی کمتر از انگشت‌های یک دست انجام ‌شده است.

در سال گذشته و به پیشنهاد استاد حمید میربلوک این برنامه را در جلسه باشگاه مطرح کردیم و در تقویم باشگاه هم گنجانده شد بهمن سال قبل (۹۶) دونفری باهم تلاشی بر آن داشتیم و در کمتر از ۶۰ ساعت خودمان را به گردنه سیاه سنگ رساندیم که با برخورد به هوای خراب مجبور به برگشت شدیم هرچند قله صعود نشد ولی تجربیات گران‌بهایی به دست آوردیم. به علت نیمه‌تمام ماندن برنامه امسال هم این برنامه مطرح شد و تمرینات را از اوایل پاییز فشرده‌تر کردیم (در هفته ۲ روز دوچرخه و دویدن در مسیرهای شیب‌دار و برنامه‌های آخر هفته ، کوه‌پیمایی ، شب‌پیمایی ، کوله کشی و … )، تیم بسته‌شد.
از اول دی ماه هرروز سایت‌های هواشناسی را چک می‌کردیم و چندین بار با استاد هاشم نژاد تلفنی صحبت کردیم و از اطلاعات و راهنمایی‌های ایشان استفاده کردیم و از دوستانمان در منطقه کلاردشت شرایط را جویا شدیم تا زمان موعود فرارسید.

روزشمار برنامه

یکشنبه ۱۶ دی‌ماه
ساعت ۶ صبح از مقابل دفتر باشگاه با بدرقه گرم دوستان با تعداد ۵ نفر و دو دستگاه سواری نیشابور را به مقصد قرارگاه رودبارک ترک کردیم. غروب آفتاب به قرارگاه رسیدیم و طبق برنامه‌ریزی روز دوشنبه هم در اینجا استراحت داشتیم ( قرارگاه رودبارک در زمستان به خاطر امکانات از قرارگاه ونداربن شرایط بهتری دارد.)

دوشنبه ۱۷ دی
امروز روز استراحت بود و با آشپزی عالی آقای مهرداد روز خوبی را سپری کردیم.
(شب تیم ۳ نفره ای از اراک و تهران به‌قصد صعود مسیر دندان اژدها وارد قرارگاه رودبارک شدند)

سه شنبه ۱۸ دی
ساعت ۴ صبح بیدار شدیم و ۵:۳۰ پاترول جلوقرارگاه رودبارک بود با آقای یونسی خداحافظی کرده وحرکت کردیم هرچه بالا ترمی رفتیم یخزدگی جاده بیشتر می شد. حتی ماشین سر خورد و به دور خود چرخید کمی بالاتراز دوراهی اکاپل پیاده شده و با هدلامپ شروع به حرکت کردیم کم کم یال درختی وپسنده کوه رخ نمایی می کرد از روی پل آهنی ویلاهای سمت چپ ونداربن گذشتیم و وارد یال درختی شدیم.

گاهگاهی رد پایی دیده می شد. خبر حضور تیم ۳نفره ای برای صعود این مسیر را در چند روز قبل داشتیم ، با گذشتن از درختها شیب سنگی شروع شد به صلاحدید استاد میربلوک با کرامپون وکلنگ (در قسمت هایی تبریخ ) شروع به حرکت کردیم. خاطرات سال قبل از ذهنم می گذشت حتی بعضی نقاط که سال قبل اشتباه رفته بودیم در ذهنم بود .هوای عالیی بود از روی تیغه ها عبور میکردیم و مطمئن بودیم تا قله کمتر جای مناسب برای چادر زدن داریم.

 

دو نقطه را ازسال قبل با دستگاه جی پی اس علامت گذاشته بودیم و طبق برنامه روز اول قبل از قله پسنده کوه شب مانی داشتیم. جای چادر مناسبی انتخاب شد. طرف دره نفت چاک را بلوک برف چیدیم وکمپ را برپا کردیم ارتفاع ۳۶۴۰ بود ، با اینکه حدود نیم متر برف را کنده بودیم بلوک هم چیده شده بود ولی تا صبح کولاک چادرها را جا به جا می کرد.

چهارشنبه ۱۹ دی
ساعت ۶ صبح بیدار شدیم، بارش برف به همراه باد داشتیم ولی مشکلی برای دید به وجود نیاورده بود، ساعت ۸ از شیب زیر قله پسنده کوه شروع به حرکت کردیم

درنهایت حدود ساعت ۱۰ به قله پسنده کوه رسیدیم و از سمت چپ قله به‌طرف گردنه مارشنو سرازیر شدیم، ( سال قبل در این قسمت کمی اذیت شدیم؛ شب به قله رسیدیم و به علت یخ‌زده بودن دهلیز سمت چپ قله با دو فرود ۲۰متری به پایین رسیدیم ) به گردنه مارشنو که رسیدیم سرعت باد بیشتر شده بود وازسمت راست و سیاه کمان می‌وزید و مسیر کل بزان تا کلاچبند پایان نداشت.

هوا سردتر شده بود مطمئن بودیم تا بعد از کلاچبند جای مناسبی برای برپایی چادر وجود ندارد، حدود ساعت ۱۷ کلاچبند را هم رد کردیم چند متر بالاتر برف حجم خوبی داشت ولی باد شدید در گردنه امان چادر زدن نمی‌داد. به صلاحدید استاد میربلوک شروع به کندن غار برفی کردیم تا بقیه بچه‌ها رسیدند و آن‌ها هم شروع به کندن غار برفی کردند ولی تقریباً خیس شده بودیم و اگر می‌خواستیم غار برفی بزرگی درست کنیم زمان زیادی می‌برد .

به همین دلیل بیرون آمده و باهم چادر اول را برپا کردیم و سپس چادر دوم را. و داخل چادرها رفتیم ولی تا صبح باد و کولاک پایانی نداشت به حدی که از هر چادر یکی از تیرک‌ها خم شده بود.

پنج شنبه ۲۰ دی
مسافت تا گردنه سیاه سنگ را تقریباً می‌دانستیم و هوا هم مساعد نبود دیرتر از چادر خارج شدیم، حدود ساعت ۱۰ به‌طرف قله چالون حرکت کردیم باد مثل تازیانه از مقابل و سمت راست می‌وزید و تا بعد از قله چالون که تراورس کردیم ادامه داشت.

با گذر از قله چالون، علم‌کوه استوار ، شاخک ، سیاه سنگ و علم چال خودنمایی می‌کردند. منظره‌ی زیبایی بود. باانرژی بیشتر خودمان را به گردنه سیاه سنگ رساندیم.

ساعت حدود ۱۳:۳۰ به گردنه سیاه سنگ رسیدیم ،استاد حمید نظرش این بود که یک تیم دونفره قسمتی از سیاه سنگ‌ها را امروز صعود کنیم و در صورت نیاز ثابت گذاری شود تا فردا برنامه سریع‌تر انجام شود. با اطلاعات هواشناسیی که داشتیم فردا هوا خوب و باد کمتر از روزهای گذشته بود و از روز بعد هوا رو به خرابی می‌رفت .حدود ۱۴:۳۰ با طناب و لوازم فنی وارد مسیر سیاه سنگ شدیم و بقیه مسئول کمپ زدن، چند متر قبل از گردنه شدند (چون گردنه باد داشت ). اکثراً سیم بکسل زیر برف بود و با حمایت نزدیک دو طول طناب را ثابت گذاری کردیم و حدود ۱۶:۳۰وارد کمپ شدیم.

شب بااینکه جای چادر مناسب و خوبی داشتیم که کمترین باد را داشت ولی فکر فردا ذهنم را درگیر خودکرده بود( چه خواهد شد……. تعداد تیم ۵ نفر بود، کار با طناب ،یومار، حمایت و….صعود قله ،برگشت ،فرود و…) و هرازگاهی از خواب بیدار می‌شدم تا اینکه زنگ ساعت گوشی به صدا درآمد ۴:۴۵ کیسه‌خواب را جمع کرده مشغول آب‌کردن برف و بقیه کارها شدیم.

جمعه ۲۱ دی
ساعت ۶:۱۵ همگی آماده صعود بودیم چادرها را دوباره محکم کردیم. ساعت ۶:۳۰ ابتدای مسیر سیاه سنگ‌ بودیم هوا تازه داشت روشن می‌شد سرعت خوبی داشتیم نیمه‌های راه آفتاب گرمی خودش را به کوهستان بخشید و نوید روز خوبی را می‌داد.

با زمان بسیار خوبی همگی ساعت ۹ به جان‌پناه سیاه سنگ رسیدیم ، (البته جان‌پناه که نه اتاقکی خراب و پربرف نه پنجره‌ای و…) جلو جان‌پناه توقفی کردیم کمی آب و تنقلات خوردیم . (با خودم فکر می‌کردم اگر تیمی روی اینجا حساب کنه و خودش رو برسونه جان‌پناه و این صحنه رو ببینه کلی زمان میبره تا بتونه برف داخل روخالی کنه و داخل جان‌پناه بیواک کنه).

شروع به حرکت کردیم مسیر بعد از سیاه سنگ تقریباً برف سفتی داشت به‌جز قسمت‌هایی که همراه با برف‌کوبی بود. از تراورس به بعد (تابلو به‌طرف سیاه سنگ)تا قله برف سفتی داشتیم کم‌کم تابلو قله دیده شد. ساعت ۱۱:۱۵ بود که با توفیق الهی و دعای خیر دوستان وهمت تیم موفق شدیم بر فراز قله علم‌کوه بایستیم. اشک شوق از چشمانمان جاری شد و یکدیگر را در آغوش گرفتیم. عکس یادگاری را با بنری که به تصویر استاد محمد نوری منقش شده بود گرفتیم. (اسطوره و بزرگ‌مرد کوهنوردی ایران، که کارهایش همیشه در دنیای کوهنوردی ماندگار است) و مسیر برگشت را در پیش گرفتیم.

کمی پایین‌تر از قله خبر صعود را به مربی عزیز جناب فتحی مخابره کرده وهمنوردانمان در باشگاه کوهنوردی بینالود را نیز در این شادمانی شریک کردیم ، حرکت به‌طرف سیاه سنگ را آغاز نموده و بااحتیاط فرود رفته و ساعت ۱۵ به کمپ رسیدیم.

کمی نوشیدنی خوردیم. هنوز زمان داشتیم کمپ را جمع کرده و ساعت ۱۶ به‌طرف علم چال و پناه گاه سرچال حرکت کردیم حدود ساعت ۱۸:۲۰ همگی داخل پناه گاه بودیم و شب خوبی را در کنار هم به صبح رساندیم.

شنبه ۲۲ دی
ساعت ۹ صبح پناهگاه سرچال را به طرف ونداربن ترک کردیم.

کمی پایین تر در کاسه زیر پناهگاه مشخص بود بهمن بزرگی روزهای قبل فرو ریخته است (بزرگی بهمن به حدی بود که از کاسه رد شده وتا بالای دره یا سمت راست راه پاکوب بالا رفته  و آثارش تا نزدیک بالای لیزونک نیز مشخص بود ) جالب این که در کنگلک ها حجم برف مشخص نبود. در بعضی نقاط تا کمر داخل برف میرفتیم ودر بعضی جاها خبری از برف نبود و داخل راه پاکوب حرکت می کردیم وقطعا باد تاثیر گذار این پدیده شده بود و درنهایت ساعت ۱۳ به قرارگاه ونداربن رسیدیم. کمی بعد آقای عابدینی با پاترول تا رودبارک ما را رساند وحدود ساعت ۱۴ با دیدار آقای حاتمی در قرارگاه رودبارک برنامه پایان یافت.

 

 

لوازم وتجهیزات فنی گروهی
چادر نورث فیس v25 سه نفره دوتخته
طناب ۹ میل و ۷ میل هر کدام یک حلقه
کوییک درا هفت عدد
کارابین پیچ پنج عدد
طنابچه بلوک تا ۲.۵ متر سه عدد
اسلینگ ۱۲۰cm دوعدد
جی پی اس یک دستگاه به همراه باطری اضافه
بیل برف دو عدد
جت بویل و سرشعله دو عدد
میل سونداژ یک عدد
بی سیم دو دستگاه با باطری اضافه

لوازم وتجهیزات انفرادی
کلاه کاسک ، هد لامپ ، هارنس ،یومار ، کارابین پیچ ۳عدد ، خودحمایت ، اسلینگ ، ابزار فرود ، کرامپون ، کوله بزرگ ، کفش سه پوش ، کیسه خواب مناسب ، ست لباس بیس ، ست لباس پلار نازک ، پلار ضخیم ، ست گرتکس ، کت پر ، جوراب پر، دستکش پر ، دستکش ۵انگشتی با روکش ، دستکش پلار یا پشم ۲انگشتی با روکش ۲ ست ، کلاه کولاک وکلاه گرم ، عینک ، عینک کولاک، باتوم ، زیرانداز ، دستمال سر، وکیوم نیم لیتری ، ظرف غذا ، قاشق ولیوان.

نکات
•  منطقه تخت سلیمان وعلم کوه در زمستان قوانین خاص و هوای متغییری دارد وحتما باید با اطلاعات هواشناسی دقیق وارد منطقه شد.
• خط الراس پسنده کوه تا علم کوه یک برنامه فرسایشی و سخت می باشد و بسته به توانایی های افراد تیم تا چند روز طول می کشد.
• این مسیر به دلیل بعد مسافت، توان روحی ، روانی و آمادگی جسمانی بالایی را طلب میکند.
• مسیر اکثرا تیغه ای وصخره ای است وکمتر جای کمپ وچادر مناسب دارد و باید در فصلی غیر از زمستان، مسیر پیمایش شده و نقاط کمپ درجی پی اس ذخیره شود.
• از اساتید ، مربیان و راهنمایان منطقه کمک و راهنمایی بگیرید (این کار را انجام دادیم )
• مسیرهای فرود ، نقاط بهمن خیز ومحل های مناسب کمپ را حتما بشناسیم تا صعود وفرودی ایمن داشته باشیم.
• در پایان از تمامی اساتید ،مربیان و همنوردانم در باشگاه کوهنوردی بینالود که باعث شدند این صعود با موفقیت وسلامتی به سرانجام برسد سپاسگذاری می نمایم.
اساتید گرانقدر آقایان محمد نوری، ایوب امین الرعایا ، علی مختاریه ، رضا فتحی ، رسول نقوی ، علی دوست فرضی، مهندس هاشم نژاد و …. همه کسانی که به هر طریقی حامی وکمک کننده در این راه بودند

اعضای تیم
استاد ومربی حمید رضا میربلوک که به حق سرپرستی این صعود برازنده و شایسته ایشان است
مربی عزیز محمد رضا ابوترابی ، مربی عزیز محمد مهرداد ، همنورد عزیز علی بکاییان

سرپرست و نویسنده گزارش:
مصطفی یزدی
دی ماه ۹۷

 

عکس های بیشتر از این برنامه را در صفحه اینستاگرام باشگاه مشاهده نمایید

������� ����� �� ���� �� �����